Jedno z najczęstszych pytań, które dostaję to „Jak nauczyć dziecko czytać? Jakie książki wybrać?”. Odpowiadam zawsze tak samo: trzeba korzystać z tych książek, które są do tego zadania specjalnie przygotowane. I nie jest to żadna fanaberia, tylko zwyczajnie nie utrudnianie dziecku nauki. Książki przygotowane do nauki czytania mają nie tylko odpowiednią ilość tekstu na stronie, dobry krój pisma, dużą czcionkę, ale też gradację trudności jeśli chodzi o litery. Dokładnie taką serią są „Książkożercy” z trzema poziomami trudności.
Seria „Książkożercy” to tytuły umożliwiające naukę czytania wydawane przez wydawnictwo Wilga. Dziś poznamy je na przykładzie dwóch najnowszych części, ale w artykule pokażę ich kilkanaście. Zacznijmy jednak od odpowiedzi na pytania: jak nauczyć dziecko czytać płynnie i dlaczego to właśnie my, rodzicie, powinniśmy tego dopilnować.
JAK NAUCZYĆ DZIECKO CZYTAĆ PŁYNNIE I KIEDY?
Jeśli chodzi o samą naukę czytania, to zgodnie z programem przedszkolnym i szkolnym zaczyna się ona w ostatniej grupie przedszkolnej (zapoznanie z literkami) a odbywa głównie w klasie pierwszej szkoły podstawowej (poznanie literek i składanie ich, sylabizacja, czytanie). Jeżeli jednak chodzi o naturalną ciekawość dziecka, to faza wrażliwa na litery pojawia się ok. 5 roku życia i wtedy warto z dzieckiem podjąć ten temat.
Co z płynnym czytaniem? Płynne czytanie jest wymagane w szkolnictwie do ukończenia 3 klasy szkoły podstawowej. To jest stanowczo… za późno. Dlatego o naukę płynnego czytania powinniśmy zadbać my, rodzice.
Dlaczego nie szkoła? Kilka lat temu przeliczałam z nauczycielkami 1-3 ile mają czasu na lekcjach na ćwiczenie indywidualne czytania z dziećmi. ZA MAŁO. Nie ma możliwości, by w polskiej szkole, nawet przy 15 osobach w klasie, nauczycielka była w stanie odpowiednio dużo ćwiczyć z dzieckiem czytanie. Dlatego musimy tego dopilnować w domu.
Czy dziecko nie jest w stanie nauczyć się płynnie czytać przez trzy lata w szkole? Niestety prawie co czwarte dziecko nie czyta płynnie kończąc 3 klasę. W dodatku – moim zdaniem – powinno czytać płynnie dużo wcześniej. Dlaczego?
Bo będzie mu łatwiej w szkole. Szybciej przeczyta polecenia do wykonania. Sprawniej przeczyta czytankę. Samo przeczyta lekturę. Ładniej przeczyta tekst na głos w klasie. A to znaczy, że dziecko będzie się czuło PEWNIEJ. Będzie się uważało za lepszego ucznia, a tym samym, będzie w siebie bardziej wierzyło – chętniej podejmowało się nowych zadań, nie wstydziło przed rówieśnikami i nauczycielem.
SERIA KSIĄŻKOŻERCY TO TRZY POZIOMY ĆWICZEŃ
Jak nauczyć dziecko czytać płynnie z „Książkożercami”? Seria książek ma trzy oznaczenia poziomów: A, B i C. Zgodnie z kolejnością liter mamy tu gradację trudności. Każdy poziom ma kilka tytułów. Nauka nie odbywa się więc tak, że czytamy wszystkie książki A, B, C. Ale w zależności od tempa nauki naszego czytelnika możemy dowolnie wydłużać lub skracać poziom trudności np. A, A, A, A, B, B, C, C albo A, B, B, B, C, C itd.
Wszystkie części mają ten sam format miękkie okładki ze skrzydełkami i komplet naklejek na końcu! Są dobrze napisane i zilustrowane. Na przedostatniej stronie mają kilka prostych pytań, które możemy przerobić z dzieckiem, jeśli interesuje nas temat: jak nauczyć dziecko czytać ze zrozumieniem.
Co jest najważniejszego w tej serii? Dzięki różnym poziomom trudności KAŻDY początkujący czytelnik jest w stanie przeczytać CAŁĄ książkę sam i poczuć dumę i satysfakcję z tego powodu. Nie ma lepszej motywacji do dalszych prób czytelniczych!
POZIOMY W KSIĄŻKOŻERCACH – JAK NAUCZYĆ DZIECKO CZYTAĆ BEZ STRESU
UWAGA! Nie przeskakujmy żadnego z poziomów, nie zwiększajmy poziomu trudności, zanim dziecko nie będzie na to gotowe.
A to poziom wprowadzający w świat liter, wyrazów i zdań. Na stronach dominują duże ilustracje i światło. Tekst jest specjalnie skonstruowany: proste zdania, przewaga zdań pojedynczych, od jednego do trzech zdań na stronie. Do tego proste wyrazy z jak najmniejszą ilością dwuznaków i liter ze znakami diakrytycznymi.
B to już nieco większa trudność. Nadal mamy duże ilustracje, ale nie zawsze przeważają one nad tekstem. Pojawiają się zdania pojedyncze i złożone w liczbie od dwóch do pięciu na jednej stronie. Wyrazy zawierają zauważalną liczbę dwuznaków i liter ze znakami diakrytycznymi. Historie są 3 – 5 razy dłuższe niż na poziomie A. Na końcu książki pojawia się słowniczek wyrazów trudnych.
C to ostatni poziom ćwiczeń. Tu już mamy użyte wszystkie wieloznaki i litery. Zdania złożone są dłuższe, a dodatkowo ostają wprowadzone trudności ortograficzne. Jednak nadal mamy dużo ilustracji, czytelny krój pisma i dużą czcionkę. Na końcu znajduje się słowniczek trudnych wyrazów.
„KAPRAL MIŚ” – NOWOŚĆ Z POZIOMU B
Na pewno słyszeliście choć raz niesamowitą historię syryjskiego niedźwiedzia brunatnego adoptowanego podczas drugiej wojny światowej przez żołnierzy 22 kompanii w 2 Korpusie Polskim dowodzonym przez gen. Władysława Andersa. Tę niesamowicie poruszającą opowieść o znanym misiu, ale też o wojnie, dzieci mogą samodzielnie przeczytać właśnie w części „Kapral miś”. Wojtek, bo tak się nazywał zwierzak, został adoptowany przez Polaków w Iranie. Brał udział w bitwie, pomagał żołnierzom, a nawet złapał szpiega i dostał własną książeczkę wojskową!
Jak do tego doszło, na czym polegała służba Wojtka w armii i co robił po jej zakończeniu, wszystko to dzieci znajdą w książeczce. Na końcu jest oczywiście słowniczek trudnych wyrażeń oraz naklejki.
„ODWAŻNIE JAK GRETA” – NOWOŚĆ Z POZIOMU C
Zuza i Kacper to rodzeństwo, a nawet bliźnięta. Interesują się ochroną środowiska, bo bardzo martwi ich stan naszej planety. Starają się zachowywać ekologicznie, ale nie wierzą, że to wystarczy. Przecież są tylko dziećmi. Co mogą zrobić, by ich działania miały sens i realnie wpłynęły na losy Ziemi? Na szczęście mama tłumaczy im, nie tylko to, że każde działanie się liczy. Ale też, że dzieci mogą wiele zdziałać a świat może usłyszeć ich głos. Przedstawia im postać Grety Thunberg, dziewczynki i działaczki na rzecz klimatu, mieszkającej w Szwecji. Zainspirowaniu bohaterowie wymyślają własne działania i wprowadzają je w życie.
Mali czytelnicy nie tylko ćwiczą płynne czytanie, ale też poznają zagadnienia związane z ratowaniem środowiska, do tego mają okazję dowiedzieć się o istnieniu niewiele starszej Grety, oraz zobaczyć, że głos dzieci też ma znaczenie i może zostać dostrzeżony! Na końcu książki umieszczono słowniczek i naklejki.